_{Xã hội dân sự độc lập Việt Nam lần đầu tiên góp tiếng tại Hội nghị XHDS Đông Nam Á}

_{Trong Diễn đàn Công Dân ASEAN và Hội nghị Xã hội dân sự ASEAN đang diễn ra tại Kuala Lumpur Malaysia, một vấn đề quan trọng đã được các tổ chức Xã hội Dân sự độc lập của Việt Nam đưa ra đó là lên tiếng trước Diễn đàn việc họ bị bao vây, cô lập không được có mặt tại diễn đàn trong khi các tổ chức của nhà nước mang danh nghĩa Xã hội dân sự dưới tên gọi GONGO lại được ưu đãi trước diễn đàn này. Mặc Lâm tường trình các diễn biến này như sau}

_{Trong Diễn đàn Công dân ASEAN lần thứ 10 có sự tham dự đông đảo các tổ chức Xã hội dân sự đến từ 10 nước thành viên và bên cạnh đó những nước như Cambodia, Lào, Miến Điện và Việt Nam đã mang những phái đoàn hùng hậu vài mươi người với các tên gọi của các NGO tức các tổ chức phi chính phủ, đến Malaysia để cùng lên tiếng trước các vấn đề chung mà ASEAN quan tâm.}

_{Thực chất của Government Oganized NGO}

_{Tên gọi GONGO (Government Oganized NGO) được dùng cho các tổ chức này để chỉ ra rằng Tổ chức xã hội dân sự mà họ đang hoạt động là của chính phủ điều hành và quản lý, khác với các tổ chức Xã hội dân sự độc lập do người dân đứng ra thành lập để hoạt động.}

_{Vì có nguồn tài trợ từ chính phủ nên mọi mục tiêu của GONGO đều hướng tới lợi ích của nhà cầm quyền hơn là cho người dân. Hơn nữa để bảo vệ tiếng nói của họ không bị phản biện trước diễn đàn quốc tế GONGO đã áp dụng các biện pháp bao vây, cô lập cấm đoán các tiếng nói của những tổ chức Xã hội dân sự độc lập khác trước cộng đồng ASEAN suốt từ khi APF được thành lập từ năm 2005 tới nay.}

_{Nhận thấy sự không bình đẳng này Ban tổ chức APF năm 2015 đã mạnh dạn khuyến khích các tổ chức độc lập của các nước ASEAN tham gia vào Diễn đàn qua sự trợ giúp của các tổ chức ở hải ngoại, ít nhất là lên tiếng cho việc bị bao vây, kềm tỏa của GONGO đối với họ.}

_{Bà Debbie Storhard, một thành viên trong Ban tổ chức cho chúng tôi biết quan điểm của bà về GONGO như sau:}

_{Chúng ta cần phải chú ý đến sự nhạy cảm thực tế đó là GONGO có trong tay mọi phương tiện để gửi thành viên của nó tham dự Diễn đàn trong khi đó các tổ chức Xã hội dân sự độc lập vừa thiếu thốn phương tiện di chuyển lại vừa bị bao vây, kết án}

_{Bà Debbie Storhard}

_{-Diễn đàn Công dân ASEAN mở rộng cửa đón nhận tất cả các tổ chức Xã hội dân sự bất kể là độc lập hay được điều hành bởi chính phủ. Chúng ta cần phải chú ý đến sự nhạy cảm thực tế đó là GONGO có trong tay mọi phương tiện để gửi thành viên của nó tham dự Diễn đàn trong khi đó các tổ chức Xã hội dân sự độc lập vừa thiếu thốn phương tiện di chuyển lại vừa bị bao vây, kết án. Chúng ta cần phải luôn đặt câu hỏi: Ai là người trong tổ chức Xã hội dân sự độc lập và phải lên tiếng tranh đấu cho sự hiện hữu của họ như tranh đấu cho tự do dân chủ.}

_{Chúng ta rất sung sướng trước sự tham gia của bất cứ ai nhưng chúng ta cần hiểu rõ hơn những gì đang xảy ra tại các quốc gia đó và sự bất công này từ đâu mà ra.}

_{Là những tổ chức Xã hội dân sự chúng ta không thể do dự khi lên tiếng phê phán những chính phủ vi phạm nhân quyền và đồng thời cũng phê phán các tổ chức GONGO đã và đang cố gắng chống lại quyền cơ bản của những tổ chức hội dân sự độc lập.}

_{Các tổ chức Xã hội dân sự tại hải ngoại}

_{Trong các tổ chức Xã hội dân sự tại hải ngoại tham dự APF lần này là BPSOS, Giáo dân Cồn Dầu, KAMSA, và VOICE. Đại diện cho BPSOS là Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, cho biết lý do đến Malaysia lần này ông nói:}

_{Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng BPSOS}

_{-Năm nay là năm thứ 10 tổ chức hội nghị này thì tổ chức tại Kuala Lumpur, thủ đô Malaysia bởi vì năm nay Malaysia là chủ tịch của khối ASEAN. Chúng tôi rất may mắn là BPSOS và Liên minh bài trừ nô lệ mới tại Á châu (KAMSA) đã hoạt động tại Malaysia từ năm 2008 do đó được xem như một tổ chức địa phương thuộc khu vực Đông nam á và tôi có một thế đứng trong Ban tổ chức năm nay qua đó chúng tôi đã tạo được cơ hội để mời những tổ chức Xã hội dân sự thực sự nhưng hoàn toàn bị loại trừ ra khỏi tiến trình này để tham gia vào Hội nghị Xã hội dân sự ASEAN 2015 và đây là lần đầu tiên có tiếng nói của đại biểu thực sự của Xã hội dân sự ở Việt Nam.}

_{Về vai trò của GONGO, TS Nguyễn Đình Thắng chia sẻ kinh nghiệm của ông:}

_{-Đây là lần thứ 10 tổ chức hội nghị Xã hội dân sự ASEAN và Diễn đàn người dân ASEAN. Trong 9 năm qua hoàn toàn không có tiếng nói của Xã hội dân sự độc lập ở Việt Nam mà tất cả các phái đoàn đều do nhà nước Việt Nam gửi đi, họ mang danh nghĩa là Xã hội dân sự nhưng thật ra họ bị kiểm soát bởi chính quyền do đó chúng tôi gọi những tổ chức là là các tổ chức Phi chính phủ do chính phủ tổ chức mà tiếng Anh viết tắt là GONGO (Government Oganized NGO) Vai trò của họ là đến đây để chiếm lĩnh diễn đàn lớn nhất và quan trọng nhất trong Đông nam á đó là Hội nghị Xã hội dân sự ASEAN hàng năm.}

_{Đây là lần thứ 10 tổ chức hội nghị Xã hội dân sự ASEAN và Diễn đàn người dân ASEAN. Trong 9 năm qua hoàn toàn không có tiếng nói của Xã hội dân sự độc lập ở Việt Nam mà tất cả các phái đoàn đều do nhà nước Việt Nam gửi đi, họ mang danh nghĩa là Xã hội dân sự nhưng thật ra họ bị kiểm soát bởi chính quyền}

_{TS Nguyễn Đình Thắng}

_{Từ bấy lâu nay cho tới tận bây giờ tất cả các tổ chức GONGO họp lại riêng với nhau đã loại trừ các tổ chức thật sự của xã hội dân sự độc lập với nhà nước và kỳ này chúng tôi hy vọng mục tiêu quan trọng nhất là làm sao để một lần và vĩnh viễn, tất cả các thành phần tham gia hội nghị này nghĩa là toàn bộ cộng đồng xã hội dân sự trong vùng Đông nam á nhận thức được rằng phái đoàn mà họ vẫn tiếp xúc, cái nhóm người mà họ vẫn thường hợp tác trong suốt 10 năm qua không phải là Xã hội dân sự thật sự, và thứ hai họ nhận thức ra được đâu là tổ chức Xã hội dân sự đúng đắn nhưng không được tham gia, không được phép rời khỏi Việt Nam để đến Malaysia, và họ muốn liên lạc thì họ sẽ biết chỗ nào để liên lạc.}

_{Nếu đạt được mục tiêu này thì tôi nghĩ rằng đó là một thành công rất lớn bởi khi họ đã biết rồi, cánh cửa đã mở cho tất cả các tổ chức Xã hội dân sự chân chính trong nước tham gia vào diễn đàn quan trọng và rộng lớn nhất này của toàn vùng Đông nam á thì không thể nào khép cánh cửa đó lại được nữa và đó là vấn đề rất tốt cho phát triển Xã hội dân sự ở trong nước.}

_{Khi được hỏi liệu các thành viên ASEAN có ủng hộ việc chấp nhận cho các tổ chức Xã hội dân sự độc lập hoạt động song song với các GONGO như Cambodia đang làm hay không vì ASEAN chủ trương không can thiệp vào nội bộ của nhau, TS Nguyễn Đình Thắng cho biết:}

_{-Về nguyên tắc không can thiệp nội bộ là giữa các chính quyền với nhau còn người dân tức cộng đồng Xã hội dân sự trong toàn vùng họ vẫn lên tiếng cho nhau. Chẳng hạn như bên Lào anh Sombat bị mất tích từ bấy lâu nay thì tất cả đều lên tiếng chung hết với nhau. Hoặc các vấn đề tra tấn tại Việt Nam thì cũng rất nhiều tổ chức đã cùng lên tiếng với chúng tôi để yêu cầu Việt Nam chấm dứt nan tra tấn, do đó người dân không bị giới hạn nhưng điều quan trọng là làm sao huy động được lực lượng Xã hội dân sự trong toàn vùng Đông nam á, họ là những người tiên phong trong phong trào dân chủ hóa toàn vùng Đông nam á mà khởi đầu là từ Phi Luật Tân vào năm 86.}

_{Đây là nỗ lực kéo trào lưu đó vào đất nước Việt Nam như đã từng xảy ra tại Miến Điện trước đây. Nó tạo được sự đoàn kết, yễm trợ cho nhau, lên tiếng cho nhau và đó là môi trường để những người trong nước thực nghiệm những nguyên tắc dân chủ.}

_{Nhìn chung Diễn đàn người dân ASEAN năm 2015 đã có những biến chuyển mới có thể mang lại hy vọng cho các nước Đông nam á, những nơi mà chính phủ vẫn còn mang nặng tư duy độc quyền trên tất cả mọi lĩnh vực kể cả xã hội dân sự là nơi duy nhất để người dân nói lên tiếng nói của mình.}

_{Linh mục Phê-rô Phan Văn Lợi điều trần tại hội nghị xã hội dân sự ASEAN}

_{Trần Quang Thành (Danlambao) - Từ ngày 21 đến 24/4/2015, tại Kuala Lumpur, thủ đô Malaysia diễn ra Hội nghị xã hội dân sự các nước Hiệp hội Đông Nam Á ASEAN. Trong phiên họp sáng nay 23/4, hội nghị đã nghe bài phát biểu được thu hình trước của Linh mục Phê-rô Phan Văn Lợi từ Huế điều trần hiện trạng tôn giáo ở Việt Nam dưới sự cai trị độc tài của Đảng cộng sản.}

_{Nội dung như sau:}

_{Kính thưa Ban Tổ chức Hội nghị}

_{Kính thưa Đại diện các Tổ chức xã hội dân sự Khối ASEAN}

_{A- Về hiện tình tôn giáo tại Việt Nam, một quốc gia đang bị lãnh đạo bởi đảng Cộng sản vô thần độc tài, thì chúng tôi, trong tư cách một linh mục Công giáo, đồng thời là một nạn nhân của chế độ, từng bị tù 7 năm và bị quản thúc tại gia 14 năm vì đấu tranh cho tự do tôn giáo và dân chủ nhân quyền, xin được nhận định như sau:}

_{1- Nhà cầm quyền CSVN khống chế, lũng đoạn và xâm nhập các tôn giáo.}

_{Trước hết, dựa trên Pháp lệnh về Tín ngưỡng Tôn giáo năm 2004 và Nghị định áp dụng pháp lệnh này năm 2012, nhà cầm quyền VN buộc các tôn giáo muốn hoạt động phải làm đơn xin phép cùng tuân thủ rất nhiều điều kiện khắt khe, rồi phải chờ đợi rất lâu sự cho phép hết sức tùy tiện của họ. Ai tự động sinh hoạt sẽ bị đàn áp dã man như cộng đồng Tin lành Mennonite ở Mỹ Phước, Bình Dương hai năm nay, như cộng đồng Tin lành H’Mong tại Điện Biên tháng 2-2015. Tiếp đến, tuy là những tổ chức xã hội dân sự chân chính, hữu ích cho xã hội, các giáo hội chưa bao giờ được nhà cầm quyền công nhận có tư cách pháp nhân. Điều đó gây vô vàn khó khăn cho chúng tôi về mặt luật pháp và giao dịch dân sự.}

_{Rồi vì muốn kiểm soát hoàn toàn các tôn giáo, nhằm biến họ thành công cụ theo nguyên tắc độc tài toàn trị, nhà cầm quyền đã và đang thành lập các giáo hội quốc doanh, do nhà nước kiểm soát, như Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Hội đồng Chưởng quản Cao Đài, một số hệ phái Tin Lành và Ủy ban Đoàn kết Công giáo bên cạnh các Giáo hội truyền thống. Điều này đã gây chia rẽ trầm trọng trong các tôn giáo, đồng thời đánh lừa được quốc tế về tình hình tôn giáo tại Việt Nam, nhờ miệng của những chức sắc hay tín đồ chấp nhận làm công cụ cho chế độ, như họ đã tìm cách dối gạt Đặc phái viên Tự do tôn giáo LHQ trong chuyến thăm VN tháng 7-2014 và như họ được chọn làm đại diện các tôn giáo để góp ý vào Luật Tôn giáo đang soạn thảo.}

_{2- Nhà cầm quyền CSVN ban các quyền tự do tôn giáo thứ yếu với điều kiện.}

_{Các tự do tôn giáo thứ yếu này là quyền xây dựng các nơi thờ phượng, các trường đào tạo, các cơ sở xã hội; quyền tổ chức các lễ hội tôn giáo lớn nhỏ; và quyền của chức sắc, tín đồ được ra nước ngoài để hiệp thông với cộng đồng tôn giáo quốc tế hay với đồng đạo hải ngoại. Mỉa mai thay, các quyền thứ yếu đó được nhà cầm quyền ban có điều kiện, nghĩa là chỉ cho những ai không “có vấn đề” với chế độ. Trước hết là cho những thành viên ngoan ngoãn của các giáo hội quốc doanh, cho những ai làm ngơ im lặng trước sai lầm và tội ác của nhà cầm quyền, cho những ai không đứng lên tranh đấu vì nhân quyền, dân chủ hay tự do tôn giáo. Bằng chứng: Linh mục Lê Ngọc Thanh, giám đốc Truyền thông Chúa Cứu Thế, mới bị cấm xuất cảnh hôm 22-03; Giáo xứ Đông Yên (Giáo phận Vinh) và nhiều giáo xứ thuộc Giáo phận Kon Tum đang bị chực phá nhà thờ nhà nguyện; Nhà nguyện Hội thánh Tin Lành Mennonite Bình Dương bị đập phá nhiều lần cuối năm 2014. Thánh thất Cao Đài Tuy An, Phú Yên vừa bị triệt phá ngày 14-04-2015. Hội đồng Liên tôn Việt Nam, dù di chuyển ngay trong nước, cũng bị cấm đến Huế ngày 15-03-2015.} 

_{3- Nhà cầm quyền CSVN hoàn toàn cấm cản các quyền tự do tôn giáo chính yếu.}

_{a- Mọi tôn giáo đều không được độc lập trong việc tổ chức nội bộ. Nhà cầm quyền tìm cách kiểm soát và ảnh hưởng lên việc chiêu sinh, huấn luyện, tấn phong, bổ nhiệm và thuyên chuyển các chức sắc lãnh đạo. Những ai có tinh thần bảo vệ sự độc lập của tôn giáo đều bị cản trở trong hoạt động hay thậm chí bị quản thúc hoặc cầm tù, như Hòa thượng Thích Quảng Độ, Tổng giám mục Ngô Quang Kiệt, Giám mục Hoàng Đức Oanh, Hội trưởng Lê Quang Liêm, Linh mục Nguyễn Văn Lý, Mục sư Nguyễn Công Chính, Mục sư Nguyễn Hồng Quang, Chánh trị sự Hứa Phi…}

_{b- Mọi tôn giáo đều không được tự do trong sinh hoạt phụng thờ. Các sinh hoạt này chỉ được tiến hành trong những nơi thờ tự đã được nhà nước công nhận. Các lễ nghi hay lễ hội lớn đều phải xin phép và có phép của nhà cầm quyền mới được tổ chức. Bằng không sẽ bị cấm cản và dẹp bỏ cách thô bạo. Việc thường xuyên đàn áp các Thánh thất Cao Đài, các Niệm Phật đường Hòa Hảo, một số chùa thuộc GHPGVNTN và các Hội thánh Tin lành tại gia (mà mới nhất là Hội thánh Chuồng bò của Mục sư Nguyễn Mạnh Hùng ngày 02-04-2015) là những bằng chứng. Các sinh hoạt xã hội của các tôn giáo có khi bị cấm cản. Chùa Liên Trì ở Sài Gòn bị gây khó dễ vì cho dân oan tá túc. Hội đồng Liên tôn, giữa tháng 3-2015, bị ngăn trở phát quà cho thương binh VNCH tại Huế. Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn, trong những ngày này, bị áp lực không được khám bệnh cho các thương binh VNCH và có thể sẽ bị cấm cản giúp đỡ các tổ chức xã hội dân sự độc lập hay thực hiện các chương trình phát thanh phổ biến công lý và sự thật đã làm lâu nay.}

_{c- Mọi tôn giáo đều không được truyền bá giáo lý ra bên ngoài xã hội, qua các phương tiện truyền thông đại chúng, trên mạng thông tin toàn cầu, đến với mọi tầng lớp nhân dân. Trang mạng của các tôn giáo phi quốc doanh đều bị đặt tường lửa. Mọi giáo hội (kể cả giáo hội quốc doanh) không được phép lập nhà xuất bản, đài phát thanh, đài truyền hình hay được lên tiếng trên hệ thống truyền thông quốc gia có tiền thuế của tín đồ đóng góp xây dựng. Ngược lại, nhà cầm quyền dùng hệ thống giáo dục học đường và giáo dục đại chúng để quảng bá thuyết vô thần, phỉ báng các giáo hội.}

_{d- Mọi tôn giáo đều không được góp phần giáo dục giới trẻ qua hệ thống giáo dục từ tiểu học đến đại học (điều mà họ đã được hưởng trong chế độ Việt Nam Cộng Hòa). Hiện thời, các giáo hội chỉ được mở trường mẫu giáo nhưng dưới sự kiểm soát đủ mặt của chế độ, có khi còn bị đóng cửa tùy tiện như trường Mầm Non Ánh Sáng của Giáo hội Mennonite Thuần túy tại Bến Cát, Bình Dương gần đây. Nghĩa là mọi tôn giáo đều bị cản trở trong việc gieo rắc tình thương, sự thật, óc tự do, tinh thần nhân bản và ý thức dân chủ cho các thế hệ.}

_{e- Mọi tôn giáo đều bị nhà cầm quyền CS ngay từ 1954, tước đoạt vô số tài sản vật chất (điện thờ, trường học, nhà in, ruộng đất, cơ sở xã hội và tài khoản ngân hàng…) mà chẳng bao giờ trả lại. Hiện nay, các giáo hội đều không có quyền sở hữu ruộng đất, không được chủ động mua bán đất đai nhà cửa để mở rộng hoặc thu hẹp cơ sở tôn giáo cho phù hợp nhu cầu hoạt động của mình. Chùa Liên Trì, Dòng Mến Thánh Giá và Nhà thờ Thủ Thiêm đã có cả trăm năm nay bị nhà nước chực cướp.}

_{B- Về Luật Tôn giáo sắp được Quốc hội VN cứu xét, chúng tôi yêu cầu:}

_{1 - Công khai phổ biến và gởi tới từng Giáo hội (chính truyền lẫn quốc doanh) bản Dự thảo để lấy ý kiến và nhà cầm quyền phải lắng nghe các ý kiến mang tính xây dựng.}

_{2- Tôn giáo là quyền lợi chứ không phải là ân huệ xin cho, nên LTG không được có những điều khoản buộc các giáo hội phải xin xỏ chuyện này chuyện nọ để được nhà nước ban tặng với những điều kiện trái lương tâm, trái pháp luật. Mọi sự chỉ nên xoay quanh việc khai báo, trình bày.}

_{3- Luật Tôn Giáo phải tôn trọng mọi quyền mà các tôn giáo và tín đồ tự thân được hưởng trong tư cách xôn ãiaos hội dân sự và tư cách công dân hay con người. Phải dẹp bỏ kiểu nói: “theo quy định của pháp luật” sau những điều khoản nói về quyền.}

_{C- Đề nghị với quốc tế:}

_{1- Ý thức chính xác về hiện trạng tôn giáo tại VN, không để mình bị lừa bởi các vẻ ngoại diện của sinh hoạt tôn giáo và bởi các luận điệu tuyên truyền của nhà cầm quyền CS.}

_{2- Đòi hỏi nhà cầm quyền trả lại tự do lập tức và vô điều kiện cho các chức sắc hay tín đồ bị giam giữ hay quản thúc.}

_{3- Giúp đỡ toàn dân Việt Nam và các tôn giáo giành lại các nhân quyền và dân quyền trong một chế độ dân chủ.}

_{Xin chân thành cảm ơn toàn thể Quý vị.}

_{Phát biểu từ Việt Nam}

_{Linh mục Phê-rô Phan Văn Lợi.}

_{Trần Quang Thành
danlambaovn.blogspot.com}